Je weet ongetwijfeld al dat Brussel en Antwerpen een lage-emissiezone (LEZ of low emission zone) toepassen. Maar wist je dat ook andere steden in hun voetsporen zullen treden, dat overwegen of eraan gedacht hebben? Welke regels moet je naleven? Je ontdekt alles in deze beknopte praktische gids.
Wereldwijd begonnen talloze steden lage-emissiezones in te voeren om de luchtvervuiling aan te pakken. Wat houdt dat in? De meest vervuilende voertuigen mogen bepaalde wijken of zelfs de volledige stad niet meer binnen. Brussel en Antwerpen waren de eerste Belgische steden die dergelijke zones hebben ingevoerd. Gent voerde op zijn beurt op 1 januari 2020 een LEZ in.
Hoe werken de lage-emissiezones?
Het principe is in de drie steden hetzelfde, ook al wordt het lichtjes anders toegepast:
• De meest recente wagens – dus de minst vervuilende – mogen probleemloos de stad in. Het is de euronorm (van Euro I tot Euro VI) van je wagen die bepaalt hoe recent en vervuilend hij is.
• Sommige oudere voertuigen mogen nog in de stad rijden als ze een dagpas kopen. Deze toelating is echter beperkt tot enkele dagen per jaar.
• De oudste voertuigen mogen de zone simpelweg niet meer in. Overtreders krijgen een boete.
Wil je weten of je wagen in de lage-emissiezone binnen mag? Surf naar de online zoekmachine van de LEZ in kwestie en voer je nummerplaat in.
En tweewielers?
Motoren, scooters en bromfietsen vallen momenteel niet onder deze heffing. De nieuwe regering van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest gaf echter wel aan dat het de bedoeling is om die voertuigen op te nemen in de nieuwe versie van het LEZ-reglement.
Wat met wagens van 25 jaar en ouder?
Alles hangt af van de zone. In principe mogen die ‘oldtimers’ nog binnen, maar in bepaalde gevallen moet je een heffing betalen. Meer informatie over elke LEZ vind je op de respectievelijke websites (zie onder).
Heb je een vignet nodig om een Belgische LEZ binnen te rijden?
Voor we de specifieke regels voor elke zone uit de doeken doen, melden we eerst dit goede nieuws voor alle chauffeurs in ons land: een vignet is – voorlopig – niet nodig. Antwerpen, Brussel en Gent hebben alle wegen naar de zone uitgerust met slimme camera’s die je nummerplaat lezen en nagaan of je voertuig de zone in mag. Als je wagen niet binnen mag, krijg je automatisch een uitnodiging om je dagpas te betalen (voertuigen onderworpen aan een toelating) of een boete op te hoesten (verboden voertuigen). Overigens zou Wallonië eerder met een vignet werken. Dat moet je dus aanvragen.
In welke steden heb je een lage-emissiezone?
Momenteel zijn het er drie: Brussel, Antwerpen en Gent.
In deze tabel vind je de belangrijkste informatie:
| Brussel | Antwerpen | Gent | |
| Afbakening van de zone | 19 gemeenten | Stadscentrum en Linkeroever | Zone binnen de ring (R40) |
| Onderworpen voertuigen | Auto’s, bestelwagens (< 3,5 T), vrachtwagens, (mini)bussen en autocars | Auto’s, bestelwagens, vrachtwagens, (mini)bussen en autocars | Auto’s, bestelwagens, vrachtwagens, (mini)bussen en autocars |
| Toegelaten benzinewagens in 2020 (met inbegrip van CNG en LPG) | Van Euro II tot Euro VI | Van Euro II tot Euro VI | Van Euro II tot Euro VI |
| Toegelaten dieselwagens in 2020 | Van Euro IV tot Euro VI | Euro VI Euro V en Euro VI Euro IV na betaling (variabel tarief volgens verschillende criteria) | Euro V en Euro VI Euro IV na betaling (variabel tarief volgens verschillende criteria) |
| Dagpas? | Ja.
Van tevoren te kopen (of ten laatste de dag erop) Kostprijs: 35 euro | Ja.
Eén dag van tevoren te kopen. Kostprijs: 35 euro | Ja.
Eén dag van tevoren te kopen. Kostprijs: 35 euro |
| Boete | 350 euro vanaf april 2020. Maximaal één boete per trimester. | 150 euro voor de eerste overtreding 250 euro voor de tweede overtreding
350 euro voor de derde overtreding | 150 euro per overtreding |
| Website | www.lez.brussels | www.slimnaarantwerpen.be/nl/LEZ | https://stad.gent/nl/mobiliteit-openbare-werken/lage-emissiezone-2020 |
Zijn andere steden ook van plan om een LEZ in te voeren?
In Vlaanderen hebben Willebroek en Mechelen de kwestie onder de loep genomen, maar ze gaan hier voorlopig niet mee door. Andere steden hebben interesse getoond in de invoering van een LEZ.
En in Wallonië?
Meerdere Waalse steden zouden in 2020 een LEZ invoeren. In tegenstelling tot Vlaanderen en Brussel komt er geen automatische controle en moet je dus een vignet aankopen als je uit Brussel of Vlaanderen komt. De inwoners van Wallonië krijgen automatisch een vignet. Luik zou als eerste een LEZ invoeren.